Baada ya Mwenyekiti wa Taifa wa Chadema, Mheshimiwa Freeman Mbowe “kurejea uraiani” kufuatia kufutwa kwa kesi ya ugaidi na uhujumu uchumi iliyokuwa ikimkabili yeye na wenzake watatu, kuna changamoto kadhaa zinazomkabili yeye binafsi na chama chake hasa kutokana na ombwe kubwa lililojitokeza alipokuwa jela.

Moja ya changamoto hizo ni kubadili mwelekeo wa Chadema kutoka “genge la harakati linaloendeshwa na matukio” na kukirudisha kuwa chama cha siasa chenye ajenda zinazoeleweka.

Si kwamba chama cha siasa hakipaswi kuongelea matukio mbalimbali hususan yanayogusa maslahi ya taifa bali chama kinachojielewa hakipaswi kuendeshwa na matukio, au kutegemea matukio kuwa ajenda yake.

Pengine baadhi ya wafuasi wa Chadema walikuwa hawajazaliwa wakati chama hicho kilipokuwa tegemeo la Watanzania kwenye sio tu kuibua skandali mbalimbali nchini Tanzania bali pia kuwakalia kooni wote waliohusishwa na skandali hizo.

Kuna wanaoweza kutaka kuinyima sifa Chadema kwa kudai kwamba zama hizo zilichangiwa zaidi na aina ya serikali iliyokuwa madarakani, ya Rais Mstaafu Jakaya Kikwete iliyotawaliwa na tuhuma za ufisadi tangu inaingia madarakani 2005 hadi inaondoka 2015.

Ni katika kipindi hicho ambapo Chadema chini ya “utatu mtakatifu” wa Mheshimiwa Mbowe, Mheshimiwa Dkt Willbrord Slaa na Mheshimiwa Zitto Kabwe iliweza kuibua skandali mbalimbali zilizoonyesha jinsi Tanzania yetu ilivyogeuzwa “shamba la bibi” na baadhi ya viongozi wa chama tawala CCM.

Ni kipindi hicho ndipo Chadema waliibua skandali ya kihistoria ya Richmond ambayo chama hicho ilianza kuifuatilia tangu Februari 2006 miezi miwili hivi baada ya Kikwete kuingia madarakani, na “kushikilia hapo hapo” hadi kupelekea tukio la kihistoria la aliyekuwa Waziri Mkuu wa wakati huo Edward Lowassa kulazimika kujiuzulu.

Licha ya skandali ya Richmond, Chadema pia waliibua lundo la skandali, kubwa zaidi zikiwa ni ili ya EPA/Kagoda, Meremeta, Tangold, Buzwagi, nk pamoja ya “ya mwisho wa utawala wa Kikwete” ya Tegeta Escrow iliyowahusisha sio wanasiasa na wafanyabiashara pekee bali pia hadi viongozi wa dini.

Kadhalika, Chadema iliweka rekodi kwa kutangaza “list of shame,” orodha ya Watanzania waliokuwa waliokuwa wakiongoza kwa kuifisadi Tanzania yetu. Licha ya wengi waliotajwa kutishia kwenda mahakamani, hakuna aliyefanya hivyo kwa sababu Chadema waliweka wazi ushahidi kuhusiana na ufisadi uliokuwa ukifanywa na wahusika.

Hii ndio Chadema iliyotufanya hata sie tusio na chama chochote kuiunga mkono.

Na moja ya sababu zilizokiwezesha chama hicho kuibua skandali hizo ni kuaminika kwake, si kwa wananchi wa kawaida tu bali hata kwa baadhi ya watumishi wa Idara ya Usalama wa Taifa, ambao waliweka rehani ajira na uhai wao na kuwapatia waheshimiwa Mbowe, Dkt Slaa na Zitto nyaraka mbalimbali za uthibitisho wa ufisadi uliokuwa unafanyika.

Lakini licha kuibua ufisadi, Chadema pia iliweza “kuendesha nchi” kwa kuwa sauti ya wanyonge baada ya CCM kuwa kichaka cha ufisadi. Wakati flani, Chadema “ilishikia bango” ongezeko la bei ya sukari hadi serikali ikalazimika kushusha bei hiyo.

Na kwa kuihofia Chadema, mara kadhaa serikali ya Kikwete ililazimika aidha kufanya maamuzi sahihi au kurekebisha kasoro mapema “kuepusha shari” na chama hicho kikuu cha upinzani.

Chadema imefikaje ilipo leo ambapo matusi yamekuwa kama sera ya chama hicho?

Jibu rahisi ni OMBWE. Tangu Waheshimiwa Dkt Slaa na Zitto waondoke Chadema kwa sababu tofauti, Chadema haijafanikiwa kurejesha “utatu mtakatifu” wa Waheshimiwa Mbowe, Dkt Slaa na Zitto, ambao kimsingi ulichangia sana umahiri wa chama hicho kutokana na uwezo binafsi wa viongozi hao.

Ni rahisi kwa wasiojua historia ya Chadema kuwatukana Waheshimiwa Dkt Slaa na Zitto - na wanatukanwa kweli - kwa sababu wanasema ni rahisi kumtafutia paka sababu za kumdhuru. Ni rahisi kumtusi mtu bila sababu kuliko kumpongeza licha ya uwepo wa kila sababu.

Lakini sababu ya pili iliyofikisha Chadema ilipo leo ambapo ni vigumu mno kujadiliana na viongozi na/au wafuasi wa chama hicho bila kuishia kutukanwa ni ujio wa Lowassa.

Kama nilivyoeleza awali, Chadema “iliikalia kooni” serikali ya Kikwete tangu ilipoingia madarakani. Chama hicho kiliibua skandali ya Richmond Februari 2006, skandali iliyowahusu Kikwete na Lowassa. Lakini pengine kutokana na nafasi yake kama mtendaji mkuu wa serikali, sambamba na jitihada zake “kuua” mjadala wa ufisadi wa Richmond, Lowassa ndiye aliyeandamwa zaidi na Chadema haid kufikia hatua ya chama hicho kumtambulisha mwanasiasa huyo kama “papa la ufisadi.”

Kichekesho ni kwamba, licha ya kumuandama kwa miaka 9 mfululizo kuwa ni kisiki cha ufisadi, Julai 2015 Chadema sio tu ilimpokea Lowassa bali pia ilimtangaza kuwa mgombea wake na kiti cha urais wa Jamuhuri ya Muungano wa Tanzania.

Sasa huhitaji kuwa mjuzi wa siasa kubaini kuwa huwezi kumuita mtu fisadi kwa miaka 9 mfululizo kisha ukategemea kumsafisha kwa miezi mitatu, lkaini hicho ndicho walichofanya Chadema mwaka 2015. Kwa kiasi kikubwa, kampeni yao ya urais kwenye uchaguzi mkuu wa mwaka huo ilitawaliwa zaidi na kumsafisha Lowassa badala ya kuibana CCM ambayo ilikuwa imeelemewa na tuhuma za ufisadi.

Hii ilikuwa nafasi adimu kwa chama hicho na upinzani kwa ujumla kuingia Ikulu kwani licha ya kuwa ufisadi na CCM ni kama “kulwa na doto,” kiwango cha ufisadi kilichoigubika CCM kati ya mwaka 2005 hadi 2015 kilikuwa hakina mfano.

Hata viongozi kadhaa wa CCM walikiri kwamba uchaguzi mkuu wa 2015 ulipaswa kuwa mgumu sana kwa chama hicho kutokana lakini Chadema wakawarahisishia kwa kumsimamisha Lowassa kama mgombea wao licha ya lundo la tuhuma zilizokuwa zikimkabili. Na kama “utani mbaya vile,” Chadema haohao ndio waliokuwa mstari wa mbele kuonyesha jinsi gani Lowassa ni fisadi, kabla ya kulazimika “kulamba matapishi yao” na kumsujudia mwanasiasa huyo. The rest is history.

Lakini ili kumnadi Lowassa, iliwalazimu Chadema kuachana na ajenda yao kuu ya vita dhidi ya ufisadi maana isingewezekana wao kukemea ufisadi ilhali mtu waliyemuita “papa la ufisadi” alikuwa mgombea wao wa nafasi ya urais wa JMT.

Na tangu wakati huo, chama hicho hakijaweza kuwa na ajenda moja ya kueleweka. Kwa “bahati nzuri” kwao, siasa zilizotawala kati ya mwaka 2015 hadi mwanzoni Machi 2021, chini ya marehemu Magufuli, zilisaidia kuipaza Chadema kwa sababu chama hicho kilikuwa wananga wakuu wa utawala wa dikteta huyo. Magufuli hakuwahi kuficha chuki yake kwa chama hicho na alitumia kila aina ya mbinu kujaribu kukiua.

Katika kile wanaita “law of unintended consequences” yaani kanuni ya matokeo yasiyokusudiwa - unafanya A ambayo ni chanya unapata B ambayo ni hasi - ubabe na ukatili wa Magufuli dhidi ya Chadema uliwafanya Watanzania wengi wakionee huruma chama hicho. Kwa lugha nyingine, matarajio ya Magufuli kwamba kuikandamiza Chadema kungependelea kukidhoofisha chama hicho yalikwenda kinyume ambapo chama hicho kikuu cha upinzani kiligusa hisia za Watanzania wengi kwa jinsi kilivyokuwa “kinasulubiwa” na Magufuli.

Lakini ujio wa Mama Samia Suluhu aliyerithi Urais wa JMT kufuatia kifo cha Magufuli, Machi mwaka jana, ulileta pumzi mpya ya uhai kwa Chadema, ambapo tangu alipoapishwa, Mama Samia alieleza bayana kuwa dhamira yake ni kujenga umoja na mshikamano wa taifa ikiwa ni pamoja na “kutibu majeraha yaliyotokana na siasa za chuki zilizotawala zama za Magufuli” (ofkoz hakutamka hayo ila alimaanisha hivyo).

Kwa bahati mbaya - au makusudi - Chadema waliitumia fursa hivyo kujimwabafai ambapo kwa kufuata mkumbo wa “bingwa wa matusi Tanzania” Didier Abdalla Mlawa aka Kigogo, chama hicho kilishiriki kikamilifu kwenye kampeni ya udhalilishaji na matusi dhidi ya kiongozi huyo mpya.

Barua Ya Chahali

[Tahadhari Ya Matusi Ya Nguoni] Huu Sio Unaharakati, Haya Ni Matusi Na Udhalilishaji Dhidi Ya Mama Samia.

“Kushindwa kuonya ni dhambi kubwa kabisa katika taaluma ya intelijensia.” Naam, sisi ambao bado tunaendelea kuwa wadau wa taaluma hiyo (hadi tunaingia kaburini) tunawajibika kuepuka dhambi hiyo. Pia ni muhimu kwetu (maafisa wa zamani wa Idara ya Usalama wa Taifa) kutimiza wajibu huu kutokana na ukweli kwamba Idara yetu ya Usalama wa Taifa ipo hoi bin taa…

Read more

a year ago · 1 like · Evarist Chahali

Hakuna kiongozi mmoja wa Chadema aliyewahi kumkemea Kigogo wakati anamtukana Mama Samia, sambamba na kututukana sie wengine tusio na hatia.

Lakini baada ya Kigogo kufarakana na Chadema, legacy yake ya matusi imeendelea kudumu ndani ya chama hicho. In fact, yayumkinika kuhitimisha pasi shaka kuwa Chadema walimwezesha Kigogo kuwa mtukanaji maarufu zaidi ya yeyote aliyewahi kutokea Tanzania. Walimwezesha kwa kumpa jukwaa la kutukana watu mbalimbali huku viongozi na wanachama wa chama hicho wakimshangilia.

Baada ya Kigogo kuondoka, kada maarufu wa chama hicho, Martin, amekuwa kama “mrithi wa Kigogo” kwenye kutumia lugha zisizo za kistaarabu kuwasilisha/kutetea hoja zake.

Jana nilim-cc kwenye twiti iliyohusu kauli ya Mbowe kuwa “vijana wetu wana mhemko,” hakupenda kuwa tagged, akajibu na tusi juu. Sikushangaa kama ambavyo sikuwahi kushangaa kutukanwa na Kigogo. Wanasema “matusi ni mkongojo wa mlemavu wa ukosefu wa busara.” Usitegemee mtu asiye mstaarabu ajibu hoja yako kistaarabu.

Japo haikunishangaza, twiti yake ya matusi dhidi yangu ilipata lundo la “likes” sio kwa sababu ya “uzito wa alichoandika” bali uthibitisho mwingine kuwa matusi yamekuwa silaha muhimu kwa chama hicho.

Na hiki ndicho inachowavutia wahuni wengi kupenda matusi mtandaoni: matusi humuongezea mtu umaarufu mtandaoni. Tuliona kwa Kigogo, sasa tunashuhudia tena kwa Martin.

Hata hivyo, kuna watu wengi tu wanakerwa na uhuni huo, na kama nilivyomjibu Martin, “kila ovu lina kikomo.”

Naam, “hakuna ovu lisilo la kikomo.” Ni suala la muda tu.

Yu wapi Mwendazake?

Yu wapi Bashite?

Yu wapi Musiba?

Na yu wapi Kigogo?

Na jasusi anafarajika kuona kuwa kamwe hajawahi kuwa “on the wrong side of history” kwa maana kwamba “kila analobashiri hutimia.”

Ni suala la muda tu.

Na kwa vile jamii inachangia sana kwenye ustawi wa matusi kwa kutochukua hatua stahili, kila aliye-like/RT twiti hiyo yenye matusi ya Martin “alizawadiwa bloku” 😊. Itasaidia kuwafanya wasishangilie matusi? Definitely not. Lakini kwa vile kuwabloku wenye kupenda matusi hakuwezi kumaliza tatizo la matusi mtandaoni, haimaanishi wastaarabu mkalie kimya matusi.

Mwisho, ni wazi kwamba makala hii itapokelewa kwa matusi zaidi. Hata hivyo, kuna msemo napenda kuutumia mara kwa mara kwamba “laiti matusi yangekuwa yanadhuru, basi Tanesko ingeshakufa zamani, maana kila wanapokata umeme hutukanwa kila aina ya tusi.” Yes, matusi yanakera lakini hayajawahi kuua mtu.

Wiki njema