Pengine somo hili limekujia huku unapitia wakati mgumu kiasi cha kuhoji maisha yana maana gani kwako.

Japo inaweza kuwa sio ufumbuzi wa yanayokusibu, “habari njema” japo kiduchu ni ukweli kwamba “haupo peke yako.”

Naam kila mmoja wetu “anapitia hili au lile.” Bila shaka unakumbuka mfano niliotoa kwenye somo lililopita kuhusu tajiri niliyekutana nae kijijini na kunieleza “changamoto za maisha ya kitajiri.”

Wakati unaweza kuwa hujui ufanyeje kufika tarehe ya mshahara mwisho wa mwezi, kuna mwenzio hajui kama kutakuwa na mshahara pindi mwisho wa mwezi ukifika. Kadhalika, kuna yule ambaye “hana mwisho wa mwezi” kwa sababu “mshahara wake ni jasho lake la kila kukicha”.

Lakini pia kuna hao wenye mishahara minono lakini pengine wana kansa, kisukari, presha au hata ukimwi. Kuna vigogo wenye madaraka makubwa lakini wanajihusisha na mahusiano ya kimapenzi ya jinsia moja, na wanafahamu ipo siku aidha dunia itajua au Mwenyezi Mungu atawaadhibu.

Kuna wenye fedha nyingi zilizopatikana kwa njia haramu. Wanatambua “za mwizi arobaini.”

Kuna msanii yupo juu anatamba kwenye chati, lakini umaarufu huo hauakisi kipato chake, hasa kwa vile kuna mlolongo mrefu wa kinyonyaji kwenye kazi za wasanii.

Kuna binti mrembo ambaye kila picha au video yake mtandaoni inavutia maelfu ya “likes” lakini hajui mustakabali wa maisha yake utakuwaje kwani “mr right now isn't necessarily mr right.”

Kwa kifupi, kila umuonaye anapitia changamoto moja au nyingine. Tofauti ni ukubwa au udogo wa changamoto husika, na pengine athari za changamoto hizo kwa wahusika.

Sasa endapo leo, au huko mbeleni, ukiona “maisha hayana maana”, jaribu kutafakari vitu hivi 10

1. Sehemu kubwa ya maisha yako ni matokeo ya chaguzi (choices) zako. Kama hupendi maisha unayoishi au unaona yamepoteza maana, tafakari kuhusu choices ulizofanya hadi kukufikisha ulipo. Kama hupendi maisha unayoishi au unaona yamepoteza maana, make new, better choices.

2. Maisha ni kwa ajili ya kuishi, sio kustahimili. Haimaanishi ustahimilivu ni kitu kibaya, lakini endapo kila siku unaishi kwa kustahimili badala ya kufurahia maisha yako, ni wakati wa kutafakari kuhusu maisha yako.

3. Kila unapoamka, na pengine unapoenda kulala, jiulize kuhusu thamani ya maisha yako. Je ni likes za mtandaoni? Views YouTube? Michepuko? Mahusiano yako na Mola wako? Ndugu, jamaa na marafiki? Kipato? Kujinyima japo kidogo kwa wenzetu wenye uhitaji? Maisha yako yana thamani gani kwako na/au kwa jamii?

4. Maisha sio nini unasema bali nini unatenda. Na kubadilisha maisha ni hivyohivyo, sio “nataka hiki au kile” badala ya “nafanya hili na lile kupata hiki na kile.”

5. Kuna kitu kinaitwa “passion” kwa Kiingereza. Kwa Kiswahili tunaweza kusema kitu upendacho na kukiamini kwa dhati. Mie moja ya passion zangu ni pamoja na kuelimisha kama hivi kwenye kozi hii ya “Jinsi ya Kuwa Mtu Bora.” Passion inaweza kukuingizia kipato, mfano kwenye sanaa na hata uandishi wa makala au vitabu. Lakini maisha sio kipato tu. Napofundisha kozi hizi silipwi chochote ila naamini kuna baadhi yenu mnanufaika nazo. Kwangu, hayo ni zaidi ya malipo ya fedha. Passion inaweza kuyafanya maisha yako kuwa na maana kubwa kwako na/au kwa jamii.

6. Sambamba na passion ni kuwa na malengo maishani. Lakini malengo hayo si lazima yahusishe kukuingizia fedha. Mie moja ya malengo yangu ni “to make a difference in other people's lives” (kugusa maisha ya wengine kwa namna chanya) iwe kwa kuelimisha, kuhabarisha, kusaidia wenzetu wenye uhitaji, nk. Mtu mwenye maisha yenye malengo ni nadra kujikuta anaona maisha yake hayana maana.

7. Kabla ya kufikiria kuwa mtu/watu flani ndio chanzo cha masahibu yako, tafakari kuhusu nafasi yako binafso katika “kutengeneza”masahibu hayo. Lakini hata kama yamesababishwa na watu wengine, miliki masahibu hayo kwa kutafuta njia mwafaka za kuyakabili na/au kuyatatua badala ya kuendelea kulaumu watu wengine. Naamini umeshasikia msemo “lawama hazijengi.” In fact, lawama si mkakati mwafaka kwenye utatuzi wa matatizo.

8. Mara nyingi tu tunadhani maisha yetu hayana maana kwa vile tu flani anajaribu kukufanya uamini hivyo. Ofkoz, kama mtu anajali afya yake na kukushauri nawe ufanye hivyo kwa kuacha tabia zinazoathiri afya yako, hapo hakuna ubaya. Mawazo ya wengine yanayoongelewa hapa ni yale yanayokujengea hisia hasi ilhali kimsingi you are doing good of not great.

9. Japo ni muhimu kurejea wapi ulikosea, lakini usibaki huko. Jifunze, fanya marekebisho stahili, songa mbele. Huwezi kwenda mbele kwa kurudi nyuma. Kama ulifanya maamuzi mazuri huko nyuma na ukafanikiwa, kisha “ukalikoroga”, rejea ulichofanya huko nyuma hadi ukafanikiwa, angalia kama waweza kufanua tena, ikiwezekana ni vema, ikishindikana usipige kichwa ukutani kwa hasira kwani utaishia kuumia ilhali hakuna kitachobadilika.

10. Hatua moja ndogo leo inaweza kukubadilishia maisha yako. Kupunguza sigara moja tu katika pakti nzima unayovuta, na kesho au wiki ijayo ukapunguza mbili, hatimaye nusu pakti, siku moja utamudu kuacha sigara. Na kupunguza bia pia. Na kupunguza “michepuko.” Na kupunguza muda unaotumia kwenye mitandao ya kijamii au apps kama WhatsApp. Na kusoma japo aya moja tu ya Maandiko Matakatifu, au kuandika kitu kimoja tu chanya. Au kuwa na wazo moja chanya. Au kuongea jambo moja tu la maana. Orodha ni ndefu. Kumbuka “haba na haba hujaza kibaba.” Na “safari ya maili mia huanza na hatua moja.” Anza hatua hiyo leo, au sasa hivi.

Siku na wiki njema